CAS

Cognitive Assessment System

​

CAS,  bilişsel değerlendirme testi, Pass teorisini temel alan 5-17 yaş arası bireylerin planlama, dikkat, eş zamanlı ve ardıl bilişsel işlemlerini değerlendirmek için 4 ölçek ve 12 alt testten oluşturulmuş bir testtir. Pass Teorisi, planlama(planning), dikkat(attention), eşzamanlı(stimultaneous) ve ardıl(successive) bilişsel işlevlerden oluşmaktadır. PASS İngilizce karşılıklarının baş harflerinden oluşmaktadır. Türkçe standardizasyonu İstanbul Üniversitesi PDR Bölümü tarafından yapılmıştır. “Zeka bilişsel işlemlere dayanır” görüşünü esas almaktadır ve bu yönüyle diğer diğer zeka testlerinden farklıdır.

Planlama ölçeği alt testleri: sayıları eşleştirme, planlanmış kodlar ve planlanmış bağlantılar.

Dikkat ölçeği alt testleri: ifadesel dikkat, sayı bulma, algısal dikkat.

Eşzamanlı bilişsel işlemler ölçeği alt testleri: matrisler, sözel-uzamsal ilişkiler, şekil  hafızası.

Ardıl bilişsel işlemler ölçeği alt testleri: kelime serileri, cümle tekrarı, konuşma hızı, cümleye ilişkin sorular ile ilgili testlerden oluşmaktadır.

CAS planlama ölçeği ile değerlendirilen bilişsel işlemler; stratejilerin oluşturulması, sonuçların tahmini, dürtü kontrolü, faaliyetin organizasyonu, kendini değerlendirme, strateji kullanma ve yeni karşılaşılmış bir durum karşısında planlı tepkide bulunma şeklindedir.

CAS dikkat ölçeği ile değerlendirilen bilişsel işlemler; konsantrasyon, odaklanma, ilginin dağılmasını engelleme, seçici dikkat, dikkatin uzun süre devam ettirilmesi şeklindedir.

CAS eşzamanlı bilişsel işlemler ölçeği ile değerlendirilen bilişsel işlemler; kelimelerden bir fikre ulaşma, parçalardan bir bütün oluşturma, aynı anda birden fazla şeyi görme, kelimeler arasındaki ilişkiyi anlama, vurgunun anlaşılması, kavramları ve sözel ilişkileri anlama şeklindedir.

CAS ardıl bilişsel işlemler ölçeği ile değerlendirilen bilişsel işlemler; ardışık bir serideki birbirinden bağımsız seslerin doğru telaffuz edilmesi, kelimelerin anlamsız olarak dizilimlerini kavrama, ardışık uyaranları anlama, seslerin özel dizilimli şekli ile çalışma, konuşmanın seri organizasyonu, ritmik algı, bağımsız birim bilgi tutma kapasitesi şeklindedir.

CAS’in kullanım alanları dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan çocukların değerlendirilmesi, öğrenme güçlüğü olanların değerlendirilmesi, zihinsel engelli olanların değerlendirilmesi, travmatik beyin hasarı değerlendirilmesi, ciddi duygusal bozuklukları  olanların değerlendirilmesi, ciddi duygusal bozuklukları olanların değerlendirilmesi, üstün zekalı çocukların değerlendirilmesi, planlama problemi olanların belirlenmesi, başarının öncenden kestirilmesi gibi sorunlar yaşayan çocukların değerlendirilmesi için uygun bir testtir. Testin uygulanması 1-2 saat kadar sürmektedir.